Geride bıraktığımız hafta her iki başkanın önce ulusal bir televizyon kanalında ardında Zeytin Ağacı Dergisi’nde birbirlerine yanıt niteliği taşıyan karşılıklı açıklamaları tansiyonu bir anda yükseltti. zeytinagacidergisi.com aracılığıyla Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi (UZZK) Başkanı Dr. Mustafa Tan’a sorular sıralayan Zeytin ve Zeytinyağı Komitesi Başkanı (ZZTK) Metin Ölken’e, Tan’ın yanıtları gecikmedi. Karşılıklı soru cevapları alt alta koyduğumuzda ise ilginç bir tablo ortaya çıktı. Her iki başkan sektör gündemin e ilişkin birbiriyle adeta röportaj yapmış gibi bir diyalog şekillendi.
“Sayın ZZTK Başkanı Zeytin Ağacı Dergisi aracılığıyla şahsıma 16 soru yöneltmiş ve cevap istemişlerdir. Oysa derginizde ve bu grupta kendisine yöneltilen ve günlerce süren sorulara ve olaylara cevap vermekten imtina etmişlerdir. Konseyimizin batan beri izlediği politika polemiğe girmemek mümkün olduğu kadar sataşmalara cevap vermemektir” diye söze başlayan Mustafa Tan, açıklamasında, “Bu ve benzeri kişi ve kurum temsilcilerine tavsiyemiz ise üzerimizden şov yapmayı bırakmaları” ifadelerini de kullandı.
SORU CEVAPLAR ALT ALTA GELDİ İŞTE BAŞKANLARIN BU RÖPORTAJI ORTAYA ÇIKTI!
Hiç yorumsuz her iki başkanında soru-cevaplarını okurlarımıza aktarıyoruz…
ZZTK Başkanı Metin Ölken: Lafla peynir gemisi yürümez… Bizim işimiz rakamlarladır. Rakamlar benim dediğimi doğrular yöndedir. 150 bin ton rekolteden sonra, 210 bin ton üretip sonra 160 bin üretilirse bu acaba nasıl bir istatistiki sonuçtur.
UZZK Başkanı Mustafa Tan:“UZZK lafla peynir gemisi yürütmüyor ancak yürütmeye çalışanlara bazen cevap vermeye zorlanıyor”… İşte bazı örnekler:
Metin Ölken’in TV de verdiği örnekte geçen yıl 130-140 bin ton bu yıl 200 bin ton olduğu ve periyodisitenin çok şiddetli olduğu yöndedir. Ben ise bunun geçen yıl 191 bin ton ve 201 bin ton olduğunu söyledim Kaynak Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, UZK, UZZK Ulusal Rekolte Tahmin Heyeti Raporu ve sektör temsilcilerinin ortak mutabakatı ile oluşan rakamdır.
|
2008/09
|
2009/10
|
2010/11
|
2011/2012
|
2012/13
|
|
Durum
|
Durum
|
Durum
|
Tahmin
|
Öngörü
|
| ARZ |
Bin ton ( 1000 ton)
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| Üretim |
130
|
147
|
160
|
191
|
201
|
| İthalat |
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
|
|
|
|
|
|
| KULLANIM |
Bin ton ( 1000 ton)
|
|
|
| Tüketim |
108
|
110
|
131
|
150
|
160
|
| İhracat |
31
|
22
|
14
|
20
|
40
|
|
|
|
|
|
|
Metin Ölken: Mustafa Bey’in o gün yayında giydiği kıyafetlerden kullandığı telefona kadar olan tüm ürünlerde acaba ithal malzeme var mıdır?
Mustafa Tan: Telefon hariç tamamı yerli idi. Telefon ve marka merakım yoktur. Taşıdığım telefon yaklaşık 10 yıldan sonra ailemin yaş günü hediyesi olarak aldığı bir telefondur. Ama temin ederim ki Türk Zeytinyağları gibi kaliteli ve kolayca bulunan bir telefon bulsalardı asla Japon telefon almazlardı.
Metin Ölken: Acaba DİR’in olmadığı son 10 senede sürdürülebilir bir ihracat var mıdır?
Mustafa Tan: Evet vardır. Çok yakınımızdaki zeytinyağıdır. Yukarıda görüldüğü gibi bu yıl hariç % 80 i ambalajlı ve yaklaşık seviyede ihracat olmaktadır.
Metin Ölken: Markalaşma başarısı yakalamış bir firmamız var mıdır?
Mustafa Tan: Evet başta Marmarabirlik ve Tariş olmak üzere birliklerimiz, Fora, Ana Gıda, Kristal,Laleli, Ekiz, Verde, Zeytin İskelesi, Keskinoğlu, EZE, ECE vs UZK nın Kalite Kontrol programında yer alan UZZK ya üye veya değil ihracatçı firmalar ve adını burada unuttuğum ve sayamayacağım sayıda küçük butik üretici firma ve marka. Ayrıca DTM ya da Ekonomi Bakanlığından alınan bu kadar çeşitli ve yüksek miktarda teşviğe rağmen sizlerin örnek olduğu bir dökme ihracatçı modeli ve yönetimi ile bu kadar çıkabilmesini de büyük başarı olarak görüyor, kendilerini ve adını sayamadığımız onlarca kahraman ihracatçıyı gösterdikleri markalaşma başarısı için bir kez daha kutluyoruz.
Metin Ölken: Yoksa aksine ihracatçılarımız gidip markalarını Mısır, İspanya gibi ülkelerde mi ürettirmişlerdir?
Mustafa Tan: Tabii ki bu ihracatçılarımız dünyanın her yerine gidip ihracat yapabilir alıp satabilirler. Atatürk’ün Zeki, Çalışkan, Becerikli halkımız ve tüccarımız için söylediği övgü dolu sizler boşuna değildir ve 90 yıldır geçerliliğini sürdürmektedir.
Metin Ölken: Mustafa Tan son 10 yıllık üretim rakamlarını açıklasın bakalım, var yılı yok yılı arasında nasıl bir ilişki var?
Mustafa Tan: Gayet iyi bir ilişki olduğu aşağıda net bir biçimde gözlenmektedir. Sizin canlı yayında ifade ettiğiniz gibi Ülkemiz zeytinyağı rekoltesi geçen yıl 130-140 bin ton değil 191 bin tondur ve bu ve diğer yıllar da göz önünde tutulduğunda Ülkemiz peryodisitenin en az görüldüğü ülkelerin başında gelerek tüm üretici ülkelerin dikkatini çekmektedir.
|
2008/09
|
2009/10
|
2010/11
|
2011/2012
|
2012/13
|
|
Durum
|
Durum
|
Durum
|
Tahmin
|
Öngörü
|
| ARZ |
Bin ton ( 1000 ton)
|
|
|
| Başlangıç Stokları (1 Kasım) |
17
|
8
|
23
|
38
|
59
|
| Üretim |
130
|
147
|
160
|
191
|
201
|
| İthalat |
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
| Toplam Arz |
147
|
155
|
183
|
229
|
260
|
| KULLANIM |
Bin ton ( 1000 ton)
|
|
|
| Tüketim |
108
|
110
|
131
|
150
|
160
|
| İhracat |
31
|
22
|
14
|
20
|
40
|
| Bitiş Stokları (31 Ekim) |
8
|
23
|
40
|
59
|
60
|
Kaynak: IOC, UZZK Ulusal Zeytin Konseyi Resmi Rekolte Tahmin Raporları, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ve Sektör Temsilcileri Mutabakat Raporu
Metin Ölken: 150 bin ton rekolteden sonra, 210 bin ton üretip sonra 160 bin üretilirse bu acaba nasıl bir istatistiki sonuçtur?
Mustafa Tan: Böyle bir üretim söz konusu olmamıştır. Ayrıca Ziraat üstü açık fabrikadır. Yani Zeytincilik devi İspanya’ da da geçen yıl 1.600.000 ton dan bu yıl % 100 rekolte noksanlığı söz konusu olabilmektedir.
Metin Ölken: Yüzde 40 fazla üretip sonra yüzde 30 az üretmek nasıl bir istikrardır?
Mustafa Tan: Türkiye sizlerin yapmak istemediğinin tersini sadece ambalajlı ihracat yapsa ve geri kalanını iç piyasada değerlendirse muazzam bir model olarak istikrar abidesi haline gelebilecektir.
Metin Ölken: Kendisi ihracat konusunda ahkam kesiyor ama hayatında acaba GÇB doldurmuş mudur merak ediyorum? FOB-CİF gibi kavramların ne ifade ettiğini bilir mi?
Mustafa Tan: Dr.Mustafa Tan Avrupa Birliği’nin tanıdığı Kısa ve Uzun Dönem Ekspert’tir. Evren Güldoğan ile birlikte yayınlamış oldukları yaklaşık 1000 sayfalık Avrupa Birliği Dış Ticaret Mevzuatı yayınında aradığınız ve telaffuzunu dahi bilmediğiniz tüm ayrıntılar mevcuttur. Ayrıca canlı yayında belirtmeye çalıştığınız ve bir türlü beceremediğiniz AB’nin Tunus’a tanıdığı gümrükten ve vergiden muaf zeytinyağı kontenjanı genel olarak 56.400 ton yıldır.
Metin Ölken: UZZK Yönetim Kurulu’nda ihracatçı kesimi temsil eden üye var mıdır? Ben olmadığını biliyorum.
Mustafa Tan: IOC’ nin Kalite Kontrol Programına Dahil Birlikler arasında UZZK ve bu çatı altında UZZK nın Kalite Kontrol Programında yer alan firmalarımız en başta gelenleridir. UZZK nın üyeleri arasında ihracatçı diye bir grup yoktur. Tüccar genel tanımının içinde iç ve dış piyasada ticaret yapanlar vardır.
Metin Ölken: İhracat şampiyonunu acaba hala kendisini destekliyor mu merak ediyorum?
Mustafa Tan: UZZK yönetim Kurulu bundan önce yapmış olduğu genel kurulllarda üyelerinin % 100 ünün desteği ile yönetime gelmiştir. Ayrıca UZZK Yönetimi kendisini destekleyene de desteklemeyene de saygı gösteren ve bundan ders alan bir anlayışa sahiptir.
Metin Ölken: Üye olması ihracatçının temsil edildiği anlamına gelmez. DİR konusunda acaba kendi üyesi ihracatçıların yazılı hale gelmiş bir görüşleri var mıdır?
Mustafa Tan: Yönetmeliğe göre ihracatçının üye olması temsil edildiğini gösterir, ayıca UZZK’nın Yönetiminde bir zamanlar EİB nin Başkanı bile olmuş Tariş, Marmarabirlik, Ayvalık Ticaret Odası, Çanakkale Ticaret Borsası, EBSO ve bunu gibi birçok ihracatçı ve ihracatçıyı barındıran firma temsilcisi vardır. Ayrıca UZZK’nın ilk kurucu kurul başkanı ise o zamanki adıyla EİB Başkanı Sn Deniz Ataç Ormancıoğlu’dur. Kendilerine bir kez daha emeklerinden dolayı şükranlarımızı sunuyoruz.
Metin Ölken: Mesela kendilerine üye olduğunu söylediği şampiyon ihracatçımızın yetkililerinin EZZİB Genel kurulunda yaptıkları konuşmalarda DİR talepleri bizde kayıtlıdır,
Böyle bir kayıt İhracatçı Birliğinin kayıtlarında varsa ki mümkündür.
Mustafa Tan: UZZK nın Genel Kurullarında yoktur. UZZK için esas olan UZZK Genel Kurulu ve Yönetim Kurulu Kararlarıdır.
Metin Ölken: Kendisinin acaba bu yönde kamuoyu ile paylaşabileceği belge mevcut mudur?
Mustafa Tan: UZZK nın Genel Kurulları’nın hemen hepsinde oy birliği ile DİR’ e karşı çıkılmış ve Yönetim Kurulu bu kararları uygulamıştır.
Metin Ölken: Bu sene UZZK seçimleri var. Acaba UZZK Yönetmeliği kendisinin tekrar başkan adayı olmasına izin veriyor mu?
Mustafa Tan: UZZK Yönetmeliği ilgili madde açık ve sarihtir. İzan sahibi ne anlama geldiğini anlayabilir.
Metin Ölken: Aday olması durumunda nasıl bir 3 senelik dönem planlıyor öğrenmek isterim.
Mustafa Tan: UZZK’ da yönetim kurulu seçimi ve görevleri vardır. Başkana veya başka bir üyeye verilen yetki doğrultusunda üyeler veya başkan gerekli kararların icracısı olarak gereğini yapar.
Metin Ölken: Biz Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği ve ZZTK olarak kamuoyu ile tüm etkinliklerimizi ve faaliyetlerimizi paylaşıyoruz. UZZK acaba bundan neden imtina ediyor?
Mustafa Tan: Böyle bir imtina söz konusu değildir. UZZK Faaliyetlerini ve yapacaklarını üyeleri ve sektörle çeşitli medya kuruluşları aracılığıyla ve toplantılarla paylaşmaktadır.
